ഈ രാജ്യം മാത്രമല്ല, ഉത്തരകാശിയിലെ സില്‍ക്യാര തുരങ്കത്തില്‍ നിന്ന് 17 ദിവസത്തിന് ശേഷം ജീവിതം തിരിച്ചു കിട്ടിയ 41 തൊഴിലാളികളും കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത് എലിമാളം നിര്‍മ്മിക്കുന്നവരോടാണ്. അവര്‍ എലികളല്ല, എന്നാല്‍ അന്നന്നത്തെ ഉപജീവിനത്തിന് വേണ്ടി എലികളെപ്പോലെ മാളം കുഴിക്കുന്നവരാണ്. സില്‍ക്യാര തുരങ്കത്തില്‍ കുടുങ്ങിപ്പോയവരെ രക്ഷപ്പെടുത്താന്‍ എല്ലാ ആധുനിക സംവിധാനങ്ങളും പഠിച്ച പണി പതിനെട്ടും നോക്കിയിട്ടും, അമേരിക്കന്‍ നിര്‍മ്മിത ഓഗര്‍ മെഷീനുകള്‍ പോലും പരാജയപ്പെട്ടിടത്താണ് സമൂഹത്തിന്റെ ഏറ്റവും അടിത്തട്ടിലേക്ക് തള്ളപ്പെട്ടുപോയ മനുഷ്യര്‍ ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ചത്. തുരങ്കത്തില്‍ കുടുങ്ങിപ്പോയവരെ രക്ഷപ്പെടുത്താന്‍ സാധിക്കില്ലെന്ന ഘട്ടത്തിലാണ് ഏതാനും ചില കൈ ഉപകരണങ്ങള്‍ കൊണ്ട് തുരങ്കത്തിനുള്ളിലേക്ക് മാളമുണ്ടാക്കി ഒരു കൂട്ടം മനുഷ്യര്‍ രക്ഷകരായത്. ലോകം അത്ഭുതത്തോടെ അത് നോക്കി നിന്നു. അങ്ങനെയാണ് ഇന്ത്യയിലെ മേഘാലയയിലെയും പരിസരങ്ങളിലെയും ഖനി പ്രദേശങ്ങളില്‍ നിലനില്‍ക്കുന്ന റാറ്റ് ഹോള്‍ മൈനിംഗ് ലോകത്തിന്റെ ശ്രദ്ധയിലേക്ക് എത്തിയത്. ആ സാഹസ പ്രവൃത്തിയിലൂടെയാണ് ഇത്തരമൊരു രീതിയെപ്പറ്റിയും അതുവഴി കല്‍ക്കരി ഖനികളില്‍ ഉപജീവനം കണ്ടെത്തുന്ന മനുഷ്യരെക്കുറിച്ചും രാജ്യത്തെ വലിയൊരു വിഭാഗം ജനങ്ങളും അറിയുന്നത്. അധികൃതരുടെ കണക്കില്‍ ഇവര്‍ പ്രാക്യതമായ ജോലിയില്‍ ഏര്‍പ്പെടുന്നവരാണ്. എന്നാല്‍ ആള്‍ബലവും ആയുധബലവും സര്‍വ്വസന്നാഹങ്ങളും തോറ്റിടത്ത് 41 പേരുടെ ജീവന്‍ തിരിച്ചു പിടിക്കാന്‍ ഇവരുടെ കൈക്കരുത്ത് തന്നെ വേണ്ടി വന്നു.
അത്ര എളുപ്പമല്ല എലിമാളങ്ങളിലെ ജീവിതങ്ങള്‍
ഇംഗ്ലീഷില്‍ റാറ്റ് ഹോള്‍ മൈനിംഗ് എന്നും മലയാളത്തില്‍ എലിമാള ഖനനമെന്നും എളുപ്പത്തില്‍ പറഞ്ഞു പോകാമെങ്കിലും അത്ര എളുപ്പമല്ല എലിമാളങ്ങളിലെ ജീവിതങ്ങള്‍. കഷ്ടപ്പാടിന്റെ അങ്ങേയേറ്റത്ത് പോയാണ് മേഘാലയയിലെ ഒരു വിഭാഗം ആളുകള്‍ നിത്യവ്യത്തിക്കായി കല്‍ക്കരി ഖനികളില്‍ തുരങ്കങ്ങള്‍ കുഴിക്കുന്നത്. സര്‍ക്കാറിനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഇവര്‍ നിരോധിക്കപ്പെട്ട ജോലി ചെയ്യുന്നവരാണ്. മനുഷ്യര്‍ ചെയ്യാന്‍ പാടില്ലാത്ത ജോലിയില്‍ ഏര്‍പ്പെടുന്നവര്‍. പ്രകൃതിയ്ക്ക് കോട്ടം വരുത്തുന്നവര്‍. എന്നാല്‍ വിശപ്പിന്റെ വിളിയ്ക്ക് മുന്നില്‍ എലിമാളങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിച്ച് അതിലേക്ക് നൂണ്ടു കയറുക മാത്രമേ ഇവര്‍ക്ക് നിവൃത്തിയുള്ളൂ. വിശന്നു കരയുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങള്‍ക്ക് ഇത്തിരി ഭക്ഷണം കൊടുക്കാനും സ്വന്തം വയറിന്റെ എരിച്ചിലടക്കാനും അവര്‍ക്ക് മുന്നില്‍ മറ്റു വഴികളില്ല. കല്‍ക്കരി ഖനികളിലെ എലിമാളങ്ങള്‍ ഇടിഞ്ഞുവീണ് കല്‍ക്കരിയോടൊപ്പം തങ്ങളുടെ ജീവന്‍ അലിഞ്ഞു ചേരുമെന്ന് അവര്‍ ആലോചിക്കാറില്ല. കാരണം അതിനേക്കാളൊക്കെ അവരെ അലട്ടുന്നത് വിശപ്പെന്ന വികാരമാണ്.
എലിമാളങ്ങളിലൂടെ തുരന്ന് കയറുമ്പോള്‍
മേഘാലയയിലെ കല്‍ക്കരി ഖനികള്‍ക്ക് മറ്റ് കല്‍ക്കരി ഖനികളെ അപേക്ഷിച്ച് പ്രത്യേകതയുണ്ട്. താരതമ്യേന ലോലമായ കല്‍ക്കരി പാളികളാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. എന്നാല്‍ പര്‍വ്വത മേഖലകളില്‍ സമ്പുഷ്ടമായി നിലകൊള്ളുന്ന കല്‍ക്കരി കുഴിച്ചെടുക്കുകയെന്നത് ഇവിടെ അത്ര എളുപ്പമല്ല. അതിന് കണ്ടുപിചിച്ച വിദ്യയാണ് എലിമാള നിര്‍മ്മാണം. എലികള്‍ മണ്ണ് തുരന്ന് വലിയ ദ്വാരങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്നത് പോലെ ആളുകള്‍ കല്‍ക്കരി തേടി പിക്കാസും ഷവലും ഉപയോഗിച്ച് എലിമാളങ്ങള്‍ പോലെ വാവട്ടമില്ലാത്ത ഒരാള്‍ക്ക് മാത്രം കഷ്ടിച്ച് നൂണ്ട് പോകാവുന്ന ദ്വാരങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നു. കിലോമീറ്ററുകളോളം നീണ്ടു പോകുന്ന, വായുസഞ്ചാരം കുറഞ്ഞ ഈ എലിമാളങ്ങള്‍ക്കുള്ളിലേക്ക് കടന്ന് ചെന്ന് അവിടെ നിന്ന് ബക്കറ്റുകളിലും ചട്ടികളിലുമാക്കി കല്‍ക്കരി കുറേശ്ശയായി പുറത്തേക്കെത്തിക്കുന്നു. മാളങ്ങള്‍ കുഴിക്കുന്ന എലികള്‍ മണ്ണ് തുരന്ന് പുറത്തേക്ക് എത്തിക്കുന്നതിന് തീര്‍ത്തും സമാനമായ രീതി. ഓരോ ദിവസവും എല്ലുമുറിയും വരെ എടുക്കുന്ന ഈ ജോലിയ്ക്ക് അവര്‍ക്ക് കിട്ടുന്ന കൂലികൊണ്ട് കുടുംബത്തിന്റെ ഒരു നേരത്തെ വിശപ്പടക്കാന്‍ പോലും തികയില്ല. ഇതിന്റെ ലാഭം മുഴുവന്‍ പോകുന്നത് ഈ എലിമാളത്തിലേക്ക് ഒന്ന് എത്തി നോക്കാന്‍ പോലും ഭയപ്പെടുന്ന കല്‍ക്കരി ഖനി മുതലാളിമാരുടെ പോക്കറ്റിലേക്ക്. മനുഷ്യരുടെ വിയര്‍പ്പും ചോരയും ചിന്തിയ ഇത്തരത്തിലുള്ള ആയിരക്കണക്കിന് എലിമാളങ്ങള്‍ മേഘാലയയിലെ കല്‍ക്കരി ഖനികളിലുണ്ട്. എലിമാളങ്ങള്‍ കുഴിച്ചുള്ള കല്‍ക്കരി ഖനനം രാജ്യത്ത് നിരോധിച്ചിട്ട് പത്തു വര്‍ഷമാകാറായെങ്കിലും അതിപ്പോഴും നിര്‍ബാധം തുടരുന്നു.
എന്തിനാണ് അവര്‍ എലിമാളങ്ങള്‍ കുഴിക്കുന്നത്
ഇത്ര കഷ്ടപ്പെട്ട് അവര്‍ എന്തിന് എലിമാളങ്ങള്‍ കുഴിക്കുന്നുവെന്ന ചോദ്യം സ്വാഭാവികമായും ഉയരാം.പട്ടിണി കിടന്ന് ചത്തു പോകാതിരിക്കാന്‍ എന്ന ഒറ്റ ഉത്തരമേ അതിനുള്ളൂ. വളരെ പിന്നോക്കം നില്‍ക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിലെ പിന്നോക്ക സമുദായക്കാരും ഗോത്രസമുദായക്കാരുമൊക്കെയാണ് എലിമാളങ്ങള്‍ കുഴിച്ചുള്ള കല്‍ക്കരി ഖനനത്തിനായി ജോലി ചെയ്യുന്നത്. അവര്‍ക്ക് അവിടെ മറ്റൊരു പണിയും കിട്ടാനില്ല. അധികൃതരാകട്ടെ മേഘാലയയിലെ ഇത്തരം പിന്നോക്ക മേഖലയിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു നോക്കുന്നു പോലുമില്ല. പിന്നെ അവര്‍ എങ്ങനെ ജീവിക്കും. ആളുകളുടെയും പ്രകൃതിയുടെയും സുരക്ഷയെക്കരുതി 2014 ല്‍ റാറ്റ് ഹോള്‍ മൈനിംഗ് നിരോധിച്ച ദേശീയ ഹരിത ട്രൈബ്യൂണലിന് പോലും അതിനൊരു ഉത്തരം കണ്ടെത്താന്‍ സാധിച്ചിട്ടില്ല.
കല്‍ക്കരി മാഫിയകളുടെ അക്ഷയ ഖനി
കല്‍ക്കരി മാഫിയകളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം എലിമാളങ്ങള്‍ കുഴിച്ചുള്ള കല്‍ക്കരി ഖനനം അക്ഷയഖനിയാണ്. ചെറിയ ചെലവില്‍ കോടികള്‍ കൊയ്യുന്ന ബിസിനസാണിത്. ആധുനിക ഉപകരണങ്ങള്‍ കൊണ്ട് കല്‍ക്കരി ഖനനം നടത്തുന്നതിനേക്കാള്‍ എത്രയോ ചെലവ് കുറവാണ് റാറ്റ് ഹോള്‍ മൈനിംഗില്‍.. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ദേശീയ ഹരിത ട്രൈബ്യൂണലിന്റെ നിരോധനത്തെ വകവെയ്്ക്കാതെ കല്‍ക്കരി മാഫിയകള്‍ എലിമാളങ്ങള്‍ കുഴിച്ചുള്ള കല്‍ക്കരി ഖനനത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. മേഘാലയയിലെ കല്‍ക്കരി പാടങ്ങളില്‍ ഇത്തരത്തിലുള്ള നൂറു കണക്കിന് എലിമാളങ്ങള്‍ ഇപ്പോഴും കുഴിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതായി അവിടെ നിന്ന് റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ പുറത്ത് വരുന്നുണ്ട്.
അപകടങ്ങള്‍ പതിയിരിക്കുന്ന എലിമാളങ്ങള്‍
1973ലെ കല്‍ക്കരി ഖനി ദേശസാല്‍ക്കരണ നിയമം ബാധകമല്ലാത്ത ആറാം ഷെഡ്യൂള്‍ സംസ്ഥാനമായ മേഘാലയയിലെ ഭൂമിയില്‍ സര്‍ക്കാരിന് കാര്യമായ നിയന്ത്രണമില്ല. ഭൂവുടമകള്‍ ഇവിടെ ഭൂമിയ്ക്ക് താഴെയുള്ള ധാതുക്കളുടെയും ഉടമകളാണ്. 1972 ജനുവരിയില്‍ മേഘാലയ സംസ്ഥാന പദവി നേടിയ ശേഷം കല്‍ക്കരി ഖനനം കുതിച്ചുയര്‍ന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഭൂപ്രകൃതിയും ചെലവുകളും നൂതന ഡ്രില്ലിംഗ് മെഷീനുകള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നതില്‍ നിന്ന് ഖനി ഉടമകളെ നിരുത്സാഹപ്പെടുത്തി. അങ്ങനെയാണ് എലിമാളങ്ങള്‍ കുഴിച്ചുള്ള ഖനനരീതി ആരംഭിച്ചത്. രണ്ട് തരത്തിലാണ് ഇത്തരത്തില്‍ കല്‍ക്കരി ഖനനത്തിനായി മാളങ്ങള്‍ തയ്യാറാക്കുന്നത്. അധികം ആഴത്തിലല്ലാതെ വായവട്ടം വളരെ കുറവുള്ള മാളങ്ങള്‍ കുഴിച്ച് അതുവഴി പിക്കാസുമായി ആളുകള്‍ നൂണ്ടു കയറി കല്‍ക്കരി ശേഖരിക്കുന്നതാണ് ഒരു രീതി. നാനൂറും അഞ്ഞൂറും അടി ആഴത്തിലുള്ള കുഴികളുണ്ടാക്കി അതില്‍ നിന്ന് പലദിക്കുകളിലേക്കായി കുഴിച്ചു പോയി കല്‍ക്കരി ഖനനം നടത്തുന്നതാണ് രണ്ടാമത്തെ രീതി. ഇത് ബോക്‌സ് കട്ടിംഗ് എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ രീതിയില്‍ കുഴിയുടെ വായവട്ടത്തിന്റെ വിസ്തീര്‍ണ്ണം കൂടുതലായിരിക്കും. ഉള്ളിലേക്ക് ചെല്ലുന്തോറും വിസ്തീര്‍ണ്ണം കുറഞ്ഞു വരും. കയറും മരക്കമ്പുകളും ഉപയോഗിച്ചുള്ള കോണികള്‍ ഉണ്ടാക്കിയാണ് ഇതിലേക്ക് ഇറങ്ങുന്നത്. താഴ്ചയിലെത്തിയ ശേഷം പല ഭാഗത്തേക്കും എലിമാളങ്ങള്‍ പോലെ കുഴികള്‍ നിര്‍മ്മിക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. രണ്ടു രീതികളും ഏറെ അപകടം പിടിച്ചതാണ്. ഇത്തരം കുഴികള്‍ ഇടിഞ്ഞു വീണും വെള്ളപ്പൊക്കത്തില്‍ കുഴികളില്‍ വെള്ളം കയറിയും മറ്റും നിരവധി തൊഴിലാളികള്‍ ഇവിടെ മരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്‍ ഇതിന്റെ യാഥാര്‍ത്ഥ കണക്കുകള്‍ അധികൃതരുടെ കൈവശമില്ല. 2018 ഡിസംബറില്‍ ഈസ്റ്റ് ജയന്തിയാ ഹില്‍സ് ജില്ലയിലെ ക്‌സാനിലെ അനധികൃത ഖനിയില്‍ നദിയില്‍ നിന്ന് വെള്ളം കുത്തിയൊഴുകിയതിനെ തുടര്‍ന്ന് 17 ഖനിത്തൊഴിലാളികള്‍ മുങ്ങിമരിച്ചു. അതായത് റാറ്റ് ഹോള്‍ മൈനിംഗ് നിരോധനത്തിന് ശേഷവും വ്യാപകമായി ഇത്തരത്തിലുള്ള ഖനനം നടക്കുന്നുവെന്നതിന്റെ തെളിവാണിത്.
ഇരകളാകുന്നത് കുട്ടികള്‍
എലിമാളങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചുള്ള കല്‍ക്കരി ഖനനത്തിന് ഏറ്റവും കൂടുതള്‍ ഇരകളാകുന്നത് കുട്ടികളാണ്. ചെറിയ ദ്വാരങ്ങള്‍ വഴി നൂണ്ട് കയറാന്‍ കുട്ടികള്‍ക്കാണ് എളുപ്പം കഴിയുകയെന്നതിനാല്‍ ഇതിനായി കട്ടികളെയാണ് ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. കുട്ടികളെ പിക്കാസുമായി ഇത്തരം മാളങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി വിടുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. അവര്‍ ശ്വാസം മുട്ടിക്കൊണ്ട് അതിനുള്ളില്‍ നിന്ന് കല്‍ക്കരി പുറത്തെത്തിക്കുന്നു. മുതിര്‍ന്നവരും കുട്ടികളും അടക്കം കുടുംബത്തിലെ എല്ലാവരും കല്‍ക്കരി ഖനനത്തിനായി ഉണ്ടാക്കുന്ന എലി മാളങ്ങളില്‍ ദിവസം മുഴുവന്‍ ജോലിയെടുക്കുന്നു. എന്നിട്ടും അന്നത്തെ അന്നത്തിനുള്ള വക കിട്ടുന്നില്ല. വളരെ ചെറിയ കുട്ടികളെപോലും ഖനി മാഫിയ ഇത്തരം മാളങ്ങളില്‍ ജോലിയെടുപ്പിക്കുന്നു. മേഘാലയയില്‍ നിന്നുള്ളവര്‍ മാത്രമല്ല അയല്‍ സംസ്ഥാനങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ളവരും ബംഗ്ലാദേശ്, നേപ്പാള്‍ എന്നീ രാജ്യങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള കുടിയേറ്റക്കാരും എലിമാള ഖനനത്തിനായി ജോലി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. പത്തു വര്‍ഷം മുന്‍പ് കുടിയേറ്റക്കാരടക്കം 70,000 കുട്ടികളെ എലിമാള ഖനനത്തിന് ഉപയോഗിച്ചുരുന്നുവെന്നാണ് സര്‍ക്കാര്‍ ഇതര സംഘടനകള്‍ തയ്യാറാക്കിയ കണക്ക്. എന്നാല്‍ ഇപ്പോള്‍ അഞ്ഞൂറില്‍ താഴെ കുട്ടികള്‍ മാത്രമേ ഈ മേഖലയില്‍ അനധികൃതമായി ജോലിചെയ്യുന്നതെന്നാണ് അധികൃതര്‍ പറയുന്നത്. കല്‍ക്കരിയില്‍ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന വിവിധ രാസവസ്തുക്കള്‍ വലിയ ആരോഗ്യം പ്രശ്‌നങ്ങളാണ് എലിമാള ഖനനത്തില്‍ ഏര്‍പ്പെട്ടിരിക്കുന്ന കുട്ടികളിലും മുതിര്‍ന്നവരിലുമെല്ലാം സൃഷ്ടിക്കുന്നത്. സില്‍ക്യാരയിലെ തുരങ്കത്തില്‍ കുടുങ്ങിയവരെ രക്ഷിച്ചതിന്റെ ഹീറോ പരിവേഷങ്ങള്‍ക്കിടയിലും അവര്‍ അന്നത്തത്തെ അന്നത്തിന് വേണ്ടി ജീവിതം ഹോമിക്കാന്‍ തയ്യാറെടുക്കുകയാണ്.
